Havadaki Uçakların Takibi Nasıl Yapılır? Adeta Sihirli Bir Teknolojiyle Yapılıyormuş

Günümüz teknolojisiyle, havadaki uçakları takip etme işlemi sadece hava trafik kontrolörlerine özel bir yetenek olmaktan çıktı ve birkaç tıkla herkesin ulaşabileceği bir hobiye dönüştü. Peki, uçakların takibi nasıl yapılır ve bu sistemin arkasındaki teknoloji nedir? Cevabı öğrendiğinizde gerçekten çok şaşıracaksınız.

UÇAK TAKİBİNİN ARDINDAKİ SİHİRLİ TEKNOLOJİ: ADS-B

Sanılanın aksine, havadaki uçakların takibi karmaşık askeri radarlara veya gizli devlet sistemlerine dayanmıyor. Bu işin sırrı, modern uçakların çoğunda bulunan ADS-B (Automatic Dependent Surveillance-Broadcast / Otomatik Bağımlı Gözetim-Yayın) adı verilen bir teknolojide saklı.

ADS-B’nin mantığı oldukça basit ve dahiyanedir:

1. OTOMATİK: Uçaktaki bu sistem, pilotların herhangi bir müdahalesine gerek kalmadan tamamen otomatik olarak çalışır.
2. BAĞIMLI: Sistem, uçağın kendi konumunu ve hızını belirlemek için uydudan aldığı GPS verilerine “bağımlıdır”.
3. GÖZETİM-YAYIN: Uçak, bu GPS verileriyle elde ettiği bilgileri (kimliği, konumu, irtifası, hızı, yönü vb.) şifrelenmemiş bir radyo sinyaliyle saniyede bir kez etrafa sürekli olarak “yayınlar”.

Yani, her modern uçak gökyüzünde süzülürken adeta sürekli olarak “Ben buradayım, şu yükseklikteyim ve bu hızla şu yöne gidiyorum!” diye bağırmaktadır. İşte uçak takibinin temelini, bu herkese açık yayını dinlemek oluşturur.

FLIGHTRADAR24 GİBİ UYGULAMALAR NASIL ÇALIŞIR?

Flightradar24, FlightAware gibi popüler uçak takip siteleri ve mobil uygulamaları, bu ADS-B sinyallerini toplayan dev bir küresel ağa dayanır. Bu ağın en şaşırtıcı yanı ise, büyük ölçüde dünyanın dört bir yanındaki binlerce gönüllü havacılık meraklısı tarafından oluşturulmasıdır.

• Gönüllü Ağı: Bu siteler, insanlara genellikle ücretsiz olarak küçük bir ADS-B alıcısı gönderir. Havacılık meraklıları, bu alıcıyı evlerinin çatısına veya balkonuna kurarak internete bağlarlar.
• Veri Toplama: Bu alıcılar, çevrelerindeki yaklaşık 250-450 km’lik bir alandaki tüm uçaklardan gelen ADS-B sinyallerini toplar.
• Merkeze Gönderme: Toplanan veriler, internet üzerinden anlık olarak Flightradar24 gibi sitelerin ana sunucularına gönderilir.
• Haritada Görselleştirme: Sunucular, dünya genelindeki binlerce alıcıdan gelen bu verileri birleştirir, işler ve kullanıcıların gördüğü canlı uçak takip haritası üzerinde görselleştirir.

Yani siz telefonunuzdan bir uçağı takip ederken, aslında o veriyi size ulaştıran kişi belki de o uçağın altından geçtiği bir şehirdeki bir havacılık meraklısıdır. Bu kitlesel iş birliği, uçak takibi nasıl olur sorusunun en şaşırtıcı cevabıdır. Havacılık dünyasındaki bu tür teknolojik yenilikler ve topluluk projeleri hakkında daha fazla bilgi için havacılık haberleri önemli bir kaynaktır.

OKYANUS ÜZERİNDEKİ UÇAKLAR NASIL TAKİP EDİLİYOR?

ADS-B sinyalleri karadaki alıcılara dayandığı için, okyanuslar veya çöller gibi alıcıların olmadığı bölgelerde uçaklar bir süreliğine “kör nokta”da kalabiliyordu. Ancak bu sorun da artık uydular aracılığıyla çözülüyor. Bazı şirketler, yörüngedeki uydulara ADS-B alıcıları yerleştirerek, karasal kapsama alanı dışındaki uçaklardan gelen sinyalleri de toplamaya ve haritaya yansıtmaya başlamıştır. Bu sayede artık dünyanın en ücra köşelerindeki uçuşlar bile anlık olarak takip edilebilmektedir.

SIKÇA SORULAN SORULAR (FAQ)

Havadaki uçak nasıl takip edilir?

Uçakların yaydığı ADS-B sinyallerini toplayan Flightradar24 gibi web siteleri veya mobil uygulamalar üzerinden anlık olarak takip edilebilir.

Uçak havada yolunu nasıl bulur?

Modern uçaklar, GPS uydularından aldığı verileri işleyen FMS (Uçuş Yönetim Sistemi) ve ataletsel seyrüsefer sistemleri (IRS) gibi birçok hassas teknoloji sayesinde yolunu bulur. Otopilot, bu sistemlere girilen rotayı takip eder.

Uçak havada nasıl hareket eder?

Motorların ürettiği itki uçağı ileri iter. Kanatların alt ve üstündeki basınç farkı uçağı yukarı kaldırır. Pilotun veya otopilotun kullandığı kanatçıklar, dümenler ve flaplar gibi kontrol yüzeyleri ise uçağın yönünü ve irtifasını değiştirerek hareket etmesini sağlar.

Uçakların havada nerede olduğunu gösteren program?

Bu amaçla kullanılan en popüler programlar ve web siteleri Flightradar24, FlightAware ve RadarBox’tır. Bu uygulamalar hem web tarayıcıları üzerinden hem de mobil uygulama olarak kullanılabilir.

Havadaki Uçakların Takibi Nasıl Yapılır? Adeta Sihirli Bir Teknolojiyle Yapılıyormuş yazısı ilk önce HavaHaber üzerinde ortaya çıktı.